
[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=” mobile_display=”]
[av_textblock size=” font_color=” color=”]

هپاتیت اتوایمیون چیست؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا باید بدانیم که کبد چیست و چه کارهایی انجام میدهد. سپس با واژه هپاتیت آشنا شویم. در آخر هپاتیت اتوایمیون را بشناسیم.
کبد:
کبد بزرگترین عضو داخلی بدن است. محل آن در قسمت راست و بالای شکم و زیر دنده ها است .عملکرد کبد در بدن شکستن داروها، کمک به تصفیه سموم، کمک به هضم و جذب مواد غذایی، سوخت بدن و کمک به روند انعقاد خون است .صفرا نیز در کبد ساخته می شود و از طریق مجاری صفراوی کوچک و بزرگ به کیسه صفرا منتقل و در آنجا ذخیره
می شود.
قسمت اعظم کبد از سلول های کبدی تشکیل شده است .مجاری صفراوی کوچک و بزرگ، سلول های ایمنی، و عروق خونی سایر عناصر تشکیل دهند این عضو می باشند.
هپاتیت یعنی چه؟
هپاتیت به التهاب سلول های کبدی اطلاق می شود که شکل ها و علل مختلفی دارد که می تواند حاد یا مزمن باشد. التهاب و بیماری در بخش های مختلف این عضو می تواند منجر به بیماری در بخش های مختلف کبد شود.
و اما:
هپاتیت اتوایمیون یعنی چه؟
هپاتیت اتوایمیون یا هپاتیت خود ایمنی بیماری است که در آن سلول های کبدی به دلایل ناشناخته توسط سیستم ایمنی خود بیمار دچار آسیب می شوند. بیماری مزمن بوده که در صورت عدم درمان به موقع منجر به نارسایی کبدی و سیروز می گردد.
این بیماری اغلب سلول های کبدی را فرا می گیرد اما گاهی ممکن است مجاری صفراوی نیز به طور همزمان درگیر باشد.درصورتی که این بیماری مزمن به موقع تشخیص و درمان نشود، کبد فرد دچار نارسایی شدید در عملکرد یا سیروز خواهد شد .بیماری در اکثر موارد در خانم های جوان دیده می شود؛ اگر چه مردان و بچه ها نیز ممکن است به این بیماری گرفتار شوند.
بیماری مسری نبوده و به دیگران منتقل نمی شود.
علایم و نشانه های هپاتیت اتوایمیون :
بسیاری از بیماران در شروع بیماری ممکن است از علایمی نظیر ضعف و خستگی شاکی باشند که در صورت عدم تشخیص پس از مدتی دچار زردی می شوند.گاها بیماران سابقه قبلی یک سرما خوردگی یا علایم شبه آنفلوآنزا مانند هپاتیت های ویروسی را قبل از شروع سایر علایم ذکر می کنند.
سایر علایم شامل خستگی شدید، درد روی ناحیه کبد، بزرگی کبد، خارش، درد مفاصل و گاها جوش های شدید صورت و اختلالات قاعدگی می باشد .بعضا بیماری بی علامت بوده و در طی بررسی های روتین آزمایشگاهی تشخیص داده می شود .سایر بیماری های مرتبط با سیستم ایمنی مانند بیماری کم کاری یا پر کاری تیروئید ممکن است دیده شود.
علائم و نشانههای هپاتیت اتوایمیون میتوانند طیفی از خفیف تا شدید را در بر گیرند؛ برخی افراد علائم اندکی بروز میدهند و با مشکلات اندکی در مراحل اولیهی بیماری دست و پنجه نرم میکنند. در حالی که عدهای دیگر نشانههای و علائمی را بروز میدهند؛ از قبیل:
- خستگی
- ناراحتی در شکم
- زرد شدن رنگ پوست و سفیدی چشم (یرقان)
- بزرگ شدن کبد
- ظاهر شدن عروق خونی روی پوست (آنژیومای عنکبوتی)
- راش پوستی
- درد مفاصل
- فقدان قاعدگی در زنان
دلایل
هپاتیت خودایمن زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن که در حالت طبیعی به عوامل بیگانهی پاتوژن نظیر ویروس و باکتری، حمله میکند، به سلولهای کبدی حمله کند.
این حمله موجب التهاب مزمن و آسیب جدی به سلولهای کبدی میشود. علت این که بدن بر علیه خود حمله میکند نامشخص است اما محققان عقیده دارند میتواند به علت نقص عملکرد ژنهای کنترلکنندهی سیستم ایمنی و قرارگیری در معرض ویروس و داروهایی خاص باشد.
انواع هپاتیت خودایمن :
پزشکان دو نوع اصلی از این بیماری را شناسایی کردهاند:
هپاتیت اتوایمیون نوع ۱: رایجترنی نوع بیماری هپاتیت خودایمنی است که میتواند در هر سنی رخ دهد. نیمی از افرادی که به این بیماری مبتلا میشوند، به بیماریهای خودایمنی دیگری نیز نظیر بیماری سلیاک، روماتوئید آرتریت و کولیت اولسراتیو مبتلا هستند.
هپاتیت اتوایمیون نوع ۲: با وجود این که بزرگسالان نیز میتوانند به این بیماری مبتلا شوند، در میان کودکان و نوجوانان رایجتر است. بیماریهای خودایمنی دیگر ممکن است این بیماری را همراهی کنند.
ریسک فاکتور های هپاتیت اتوایمیون :
فاکتورهایی که ریسک ابتلا به هپاتیت خودایمنی را افزایش میدهند عبارتاند از:
- مؤنث بودن: با وجود این که هم زنان و هم مردان به این بیماری مبتلا میشوند، شیوع آن در زنان رایجتر است.
- سابقهی ابتلا به عفونتهای خاص: بیماری هپاتیت خودایمنی پس از ابتلا به بیماری و عفونتهای خاصی ممکن است بروز پیدا کند. سرخک، هرپس ساده و ویروس Epstein-Barr virus که با بیماریهای هپاتیت نوع A، B یا C مرتبط هتسند، میتوانند زمینهساز هپاتیت خودایمنی شوند.
- وراثت: پژوهشها نشان میدهند عوامل ژنتیکی میتوانند زمینهساز باشند.
- ابتلا به سایر بیماریهای خودایمنی: بیماران مبتلا به سایر بیماریهای خودایمنی نظیر بیماری سلیاک، روماتوئید آرتریت یا بیماری گراویس در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به هپاتیت خودایمنی قرار دارند.
عوارض هپاتیت اتوایمیون :
واریس ازوفاژیال (بزرگ شدن وریدها در مری):
زمانی که گردش خون پورتال کبدی بلوکه شود، خون به درون سایر عروق آن ناحیه، معمولا وریدهای معده و مری، تخلیه میشود. از آن جایی که این وریدها خون بیشتری نسبت به حالت عادی حمل میکنند، ممکن است خونریزی ایجاد شود. خونریزی گسترده در مری یا معده از این عروق خونی، شرایطی خطرناک و اورژانسی است که به مراقبتهای فوری نیاز دارد.
آسیت (وجود مایع در حفرهی شکمی):
کبد میتوند سبب شود که مقادیر بالای مایع درون شکم جمع شود. آسیت به ایجاد اختلال در تنفس، شرایط ناراحتکنندهای را پدید میآورد و اغلب نشانهای از سیروز پیشرفته است.
نارسایی کبد:
زمانی که آسیب به سلولهای کبدی بسیار پیشرفته شود، امکان داشتن فعالیت نرمال از این سلولها سلب میشود. در این شرایط، پیوند کبد انجام میشود.
سرطان کبد:
افرادی که به سیروز کبدی مبتلا هستند، ریسک ابتلا به سرطان بالاتری دارند.
تشخیص
تستها و آزمایشهایی که برای تشخیص هپاتیت اتوایمیون انجام میشوند، عبارتاند از:
آزمایش خون:
گرفتن نمونهای از خون برای سنجش آنتیبادیهای آن میتواند برای تشخیص بیماری هپاتیت خودایمنی از سایر انواع هپاتیت، نظیر هپاتیت ویروسی و سایر بیماریهایی که علائم مشابه دارند، استفاده شود.
تست آنتیبادی میتواند نوع هپاتیت اتوایمیون را نیز مشخص کند.
بیوپسی کبد:
پزشکان ممکن است از بیوپسی کبد برای تشخیص نهایی نوع بیماری و درجهی آسیب کبدی استفاده کنند. در حین پروسه، نمونهی کوچکی از سلولهای کبدی با سوزن باریکی که به درون حفرهی شکمی فرستاده میشود، برداشته شده و برای آنالیز به آزمایشگاه فرستاده میشود. ممکن است در بیوپسی از سونوگرافی برای هدایت سوزن استفاده شود.
درمان:
هدف از درمان کاهش التهاب و صدمه به سلول های کبدی است؛ و نظر به نقش سیستم ایمنی در روند ایجاد بیماری، درمان اصلی بیماری معطوف به مهار سیستم ایمنی بدن می باشد.اغلب بیماران نیاز به مصرف چندین ساله داروهای سرکوب کننده ایمنی دارندشدت بیماری در طی دوران بارداری ممکن است کاهش یافته و پس از زایمان شعله ور گردد بنابراین مراقبت ویژه از بیماران جهت تنظیم دقیق داروها در طی دوران بارداری تا چندین هفته پس از زایمان ممکن است مورد نیاز باشد.
درمان مناسب و به موقع در این بیماران بسیار مهم است زیرا مواردی از بهبود قابل ملاحظه هپاتیت اتوایمیون حتی در مراحل پیشرفته بیماری با درمان مناسب و به موقع گزارش شده است.
پیوند کبد
زمانی که داروها نتوانند روند بیماری را متوقف کنند یا بیمار به سیروز یا نارسایی کبدی مبتلا شود، گزینهی درمانی پیوند کبد خواهد بود. در جراحی پیوند کبد، کبد بیمار شما از بدنتان خارج میشود و با کبد سالم اهدایی جایگزین میشود. در بسیاری از موارد، کبد اهدایی از قسمتی از کبد اهداکنندهی زنده برداشته شود؛ هر دو قسمت پس از عمل به رشد خود ادامه میدهند تا دو کبد سالم را به وجود بیاورند.
برای مطالعه بیشتر روی موضوعات زیر کلیک کنید:
چه کسانی به هپاتیت سی مبتلا می شوند؟
آیا مبتلایان به کبد چرب می توانند روزه بگیرند؟
بالا رفتن آنزیم های کبدی
[/av_textblock]
[/av_one_full]