[av_one_full first min_height=” vertical_alignment=” space=” custom_margin=” margin=’0px’ padding=’0px’ border=” border_color=” radius=’0px’ background_color=” src=” background_position=’top left’ background_repeat=’no-repeat’ animation=” mobile_display=”]
[av_image src=’http://mohammad-roshani.ir/wp-content/uploads/2017/02/سایت-دکتر-موحد-پانکراتیت-۳۰۰x168.jpg’ attachment=’1079′ attachment_size=’medium’ align=’center’ styling=” hover=” link=” target=” caption=’yes’ font_size=” appearance=” overlay_opacity=’0.4′ overlay_color=’#000000′ overlay_text_color=’#ffffff’ animation=’av-rotateIn’]
پانکراس = لوزالمعده
[/av_image]
[/av_one_full][av_textblock size=” font_color=” color=”]
پانکراس یا لوزالمعده غده بزرگی است که بخشی از دستگاه گوارش می باشد.این غده حدود ۱۵ سانتی متر طول دارد و در بالای شکم و زیر معده، در جایی که دنده‌ها به استخوان سینه می‌رسند، قرار گرفته است.
کاربردهای لوزالمعده به شرح زیر می باشد:
۱-آنزیم‌های گوارشی: این آنزیم‌ها غذا را تجزیه کرده تا به جذب آن کمک کنند.
۲-هورمون‌ها: هورمون‌هایی از قبیل انسولین ،که به ثابت ماندن سطح قند خون کمک می‌کنند.
عوامل خطر بیماری‌های پانکراس
۱-ژنتیک
۲-بیماری ها، جراحی‌ها و عادات غلط
۳-مصرف مشروبات الکلی
۴-مشکلات خودایمنی (هنگامی که سیستم ایمنی، بدن را مورد حمله قرار دهد)
۵-افزایش مقدار تری گلیسیرید خون
۶-مشکلات ناشی از فیبروز سیستیک (بیماری ریوی)
بیماری های پانکراسی
۱-پانکراتیت حاد
تورم و التهاب پانکراس را پانکراتیت می گویند. این عارضه بیشتر در مردان رخ می‌دهد.
علت :
آنزیم‌های آزاد شونده از پانکراس، بعد از رسیدن به روده ی کوچک فعال می‌شوند. هنگامی که این آنزیم‌ها ؛قبل ار رسیدن به روده ی باریک، در خود پانکراس فعال شوند، بافت پانکراس را هضم می‌کنند. این عمل باعث التهاب، خونریزی، تخریب پانکراس و عروق این اندام میشود.
علائم :
التهاب شکم ،سرماخوردگی ،مدفوع چرب و تب
آزمایشات پانکراتیت حاد:
عکسبرداری شکم با اشعه ایکس
سی تی اسکن شکمی
اولترا سوند شکمی
شمارش سلول‌های خونی
آزمایش مقدار آنزیم‌های آمیلاز و لیپاز خون
جلوگیری از پانکراتیت حاد:
۱٫دوری کردن از مصرف آسپیرین در درمان تب کودکان، به خصوص اگر احتمال بیماری ویروسی نیز وجود داشته باشد.
۲-عدم مصرف مشروبات الکلی
۳-واکسن زدن در مقابل بیماری‌هایی نظیر گوشک و دیگر بیماری‌های دوران طفولیت
۴-بعد از درمان بیماری‌های پانکراس، بیماران نباید سیگار و مشروبات الکلی و غذاهای چرب را مصرف کنند
۲-کیست کاذب پانکراس (Pancreatic pseudocyst)
در این بیماری، یک کیسه پر از مایع در شکم بوجود می آید. این کیسه می‌تواند حاوی بافت پانکراس، آنزیم‌های پانکراس و خون باشد. این عارضه بیشتر در کودکان ظاهر میشود.
علت کیست کاذب پانکراس:
این عارضه معمولا بعد از پانکراتیت حاد رخ می‌دهد. هنگامی که توسط عفونت و یا التهاب، پانکراس تخریب شود، کیست ایجاد میشود.بعد از آسیب به شکم و در برخی افراد با پانکراتیت مزمن، این عارضه ایجاد میشود.
علائم کیست :
نفخ شکم درد دائمی و یا درد شدید شکم که ممکن است به پشت نیز، کشیده شود.
مشکل در غذاخوردن و هضم کردن غذا
تشخیص کیست کاذب پانکراس:
احساس توده در سمت چپ و یا در وسط شکم
سی تی اسکن
ام آر آی شکم
اولترا سوند
درمان کیست کاذب پانکراس:
– خارج کردن کیست به وسیله سوزن
– آندوسکوپی: یک لوله که شامل دوربین و چراغ می‌باشد ،وارد معده میشود.
– لاپاروسکوپی: یک راه ارتباطی بین کیست و معده یا روده کوچک برقرار می‌کنند و از این طریق کیست را بیرون می‌کشند.
عوارض کیست کاذب پانکراس:
آبسه پانکراس
ممکن است کیست پاره شود، در نتیجه بیمار دچار شوک و خونریزی بیش از حد خواهد شد وممکن است فشار را به اندام‌های دیگر منتقل سازد.
جلوگیری از کیست کاذب پانکراس:
اگر سنگ کیسه صفرا، باعث پانکراتیت شده باشد، سنگ کیسه صفرا را برمیدارند.
اگر مصرف الکل باعث پانکراتیت شده باشد، باید از مصرف الکل اجتناب شود.
۳-آبسه پانکراس
توده چرکی در داخل لوزالمعده را با نام آبسه پانکراس می‌خوانند.
علت آبسه پانکراس:
عفونت کیست کاذب پانکراس موجب به وجود آمدن این آبسه میشود.
علائم آبسه پانکراس:
۱٫توده شکمی
۲٫درد شکمی
۳٫سرماخوردگی
۴٫تب
۵٫عدم غذا خوردن
۶٫تهوع و استفراغ
تشخیص آبسه پانکراس:
سی تی اسکن
ام آر آی شکم
اولترا سوند
درمان آبسه پانکراس:
تخلیه آبسه از طریق پوست
جراحی برای تخلیه آبسه و برداشتن بافت مرده
عوارض آبسه پانکراس:
مرگ مهم‌ترین عارضه ی عدم درمان پانکراتیک می‌باشد.
۴-پانکراتیت مزمن
اگر پانکراتیت حاد درمان نشود، به پانکراتیت مزمن تبدیل خواهد شد.
تشخیص پانکراتیت مزمن:
آزمایش چربی مدفوع
آزمایش آمیلاز سرم
آزمایش ایمونوگلوبین G4 سرم (برای تشخیص اینکه پانکراس دارای مشکل خود ایمنی شده است یا خیر؟)
آزمایش لیپاز سرم
آزمایش تریپسینوژن سرم
ته نشین شدن کلسیم در پانکراس
درمان پانکراتیت مزمن:
همانند پانکراتیت حاد می‌باشد.
۱٫رژیم غذایی در پانکراتیت مزمن
۲٫افزایش مصرف مایعات
۳٫مصرف غذاهای کم چرب.
۴٫مصرف کافی ویتامین‌ها و کلسیم
۵٫کاهش مصرف کافئین
عوارض پانکراتیت مزمن
آسیت (وجود مایع در شکم)
مسدود شدن روده ی کوچک یا مجرای صفراوی
تشکیل لخته خون در رگ طحال
جمع شدن مایعات در پانکراس ممکن است موجب بروز عفونت گردد.
راه‌های تشخیص بیماری‌های لوزالمعده
راه‌های تشخیص به نوع اختلال بستگی دارد، اما معمولاً شامل موارد زیر است:
-آزمایش‌های کلی : مانند آزمایش خون، معاینه و اشعه‌ی X
-سونوگرافی (اولتراسون) : تصویر برداری از لوزالمعده با استفاده از امواج صوتی.
-سی‌تی اسکن : یک نوع اشعه X خاص که تصویری سه بعدی از لوزالمعده ارائه می‌دهد.
-ام. آر. آی : شبیه به سی‌تی‌اسکن است، اما از امواج مغناطیسی برای ایجاد تصویر سه بعدی استفاده میشود.
-آندوسکوپی : یک تلسکوپ بسیار ظریف که از طریق گلو به سوی معده فرستاده میشود.
-لاپروسکوپی : لوزالمعده با یک ابزار باریک که به داخل آن فرو برده میشود مورد آزمایش قرارمی‌گیرد.
-بیوپسی : ذره بسیار کوچکی از بافت لوزالمعده بوسیله‌ی یک سوزن نمونه برداری میشود.
درمان کلی
درمان نیز به علت ایجاد بیماری بستگی دارد، اما به هر صورت می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
۱:پانکراتیت حاد : بستری شدن در بیمارستان با مراقبت‌های ویژه، جراحی برای خارج کردن سنگ صفرا یا
قسمت‌های آسیب دیده، تغییر شیوه‌ی زندگی مانند حذف الکل.
۲:پانکراتیت مزمن : درمان طولانی مدت شامل کاهش چربی رژیم غذایی، استفاده از مکمل‌های آنزیمی،
حذف الکل، استفاده از انسولین به دلیل کاهش عملکرد و کارایی لوزالمعده.
۳:سرطان لوزالمعده : جراحی برای برداشتن بافتن سرطانی، رادیوتراپی و شیمی‌درمانی.
۴:دیابت : در بعضی موارد، با کنترل رژیم غذایی درمان میشود. در موارد دیگر استفاده از داروها یا تزریق
انسولین لازم است.
[/av_textblock]