بالون معده

بالون معده چیست؟

بالون معده (Intragastric balloon)، یکی از روشهای جراحی برای درمان چاق‍ی است. در این روش یک کیسه سیلیکونی و نرم (بالون معده)، از راه دهان وارد معده شده و با تزریق نرمال سالین یا هوا به داخل آن متسع می گردد. بالون در واقع حجمی از معده را اشغال نموده و مانع پرخوری فرد و در نتیجه باعث کاهش وزن می شود.

توجه داشته باشید که استفاده از بالون معده یک روش کوتاه مدت است و همیشگی نیست! بعد از 6 ماه که فرد به رژیم غذایی مناسب خود عادت کرد، بالون به روش آندوسکوپی خارج می گردد.

 

انواع بالون معده

بالون Endball (بالون مخلوط مایع هوا)

با قابلیت ماندگاری حداکثر تا 9 ماه و قابلیت پر شدن همزمان با مخلوط مایع و هوا بوده که سبب کاهش عوارض ابتدایی شامل تهوع و استفراغ و درد می گردد در نتیجه تحمل آن برای بیمار راحت تر می شود.

 

بالون Spatz

با قابلیت ماندگاری حداکثر تا 1 سال که از مزایای این نوع بالون تنظیم آن از طریق آندوسکوپی بوده که به پزشک اجازه میدهد ابتدا بالون را با حجم کمتری از مایع پر نماید و در طول 1 سال بر اساس اشتهای بیمار حجم آن را از طریق آندوسکوپی کم و زیاد نماید به همین دلیل عوارض ابتدایی شامل تهوع و درد به حداقل میرسد و در ضمن بیمار میتواند در هر زمان که احساس نمود معده اش به حجم قبلی بالون عادت نموده نسبت به افزایش حجم آن از طریق آندوسکوپی اقدام نماید.

 

بالون با قابلیت تنظیم از طریق پورت

این نوع بالون ها از هوا پر میشوند، از طریق آندوسکوپی وارد معده شده و از طریق یک پورت زیر پوستی قابلیت افزایش و کاهش حجم دارند. تهوع، استفراغ و درد ندارند و با توجه به ماندگاری طولانی امکان کاهش وزن بیشتری را میدهند. پزشک میتواند بر اساس تحمل و اشتهای بیمار، از روی پوست حجم بالون را کم یا زیاد نماید.

 

تفاوت بالن مایع و بالون هوا
در بالن هوا به دلیل سبکی، علایم اولیه شامل درد و تهوع بسیار خفیف تر است. منتها از لحاظ میزان کاهش وزن چه بسا ممکن است در بالن مایع به دلیل سنگینی بیشتر بالن، احساس کاهش اشتها و در نهایت کاهش وزن بیشتر هم باشد.

چرا عمل بالون معده پیشنهاد می شود؟

قرار دادن یک بالون داخل معده به شما کمک می کند وزن خود را کاهش دهید. از دست دادن وزن می تواند خطر ابتلا به مشکلات بالقوه جدی در رابطه با وزن شما را کاهش دهد، مانند:

1. بیماری قلبی و سکته مغزی؛
2. فشار خون بالا
3. دیابت نوع 2؛
4. کبد چرب؛

بالون معده و سایر روش های کاهش وزن یا جراحی معمولا بعد از تلاش ناموفق برای کاهش وزن با بهبود رژیم غذایی و عادات ورزشی شما انجام می شود.

 

برای انجام عمل بالون‌ معده آماده اید؟

در صورت قطعی شدن تصمیم فرد برای کاهش وزن با بالون معده باید با انجام آزمایش و معایناتی مانند آزمایش خون کنترلی قبل از عمل، تست بارداری، نوار قلب، تست ریه، آندوسکوپی، رادیوگرافی قفسه سینه و مشاوره روانشناسی از نظر آمادگی برای آن بررسی شود.

سپس با انجام دقیق دستورالعمل آمادگی گذاشتن بالون‌ معده که توسط تیم درمانی ارائه می شود، برای روز انجام کار آماده گردد. ممکن است نیاز به محدودیت هایی در رژیم غذایی از شب قبل عمل و یا استفاده از دارو‌ها خاصی با نظر پزشک باشد.

اقدامات قبل از عمل بالون

آزمایش خون شامل:

1. نمایش گلبول های خون؛
2. قند خون؛
3. تست انگل؛
4. سدیم و پتاسیم خون
5. کراتینین سرم؛
6. تست‌های انعقادی؛
7. آلبومین؛
8. کلسترول و تری گلیسرید خون؛

 

تست های قلبی شامل:

1. نوار قلب؛
2. عکس رادیوگرافیک از قفسه سینه؛
3. تست های ریه در بیماران مبتلا به بیماریهای ریوی؛
6. سونوگرافی از شکم

 

تست های روانشناسی:

1. آندوسکوپی مری؛
2. آندوسکوپی معده؛
3. بررسی میکروب H پیلوری؛

 

عمل بالون معده چگونه است؟

نحوه گذاشتن بالون معده چگونه است؟ در ابتدا بالنی که هوای آن تخلیه شده است از طریق دهان و مری به معده تان وارد می شود. برای این کار از یک لوله ی باریک و منعطف استفاده می شود که یک لامپ و دوربین هم در یک سر آن قرار داده شده و به آن «آندوسکوپ» میگویند. ممکن است این عمل کمی ناخوشایند باشد اما معمولا بدون درد است، تنها 15 دقیقه طول میکشد و همان روز هم میتوانید به خانه برگردید.

 

نحوه گذاشتن بالون در معده

1. بیمار را در وضعیت خوابیده به پشت قرار میدهند.
2. متخصص بیهوشی به بیمار داروهای آرام بخش و بیحسی موضعی تزریق نموده و قلب و ریه بیمار را با دستگاه کنترل میکند، معمولاً نیاز به بیهوشی عمومی نیست.
3. از طریق آندوسکوپی، بالون روی هم خوابیده را داخل معده قرار میدهند.
4. از طریق لولهٔ وصل شده به بالون مقدار 400 تا 700 (متوسط 500 سی سی)، سرم نرمال سالین و 10cc مادهٔ رنگی متیلن بلو تزریق مییشود تا بالون متسع شود.
5. لولهٔ متصل به بالون را در می آورند تا بالون داخل معده بماند.
6. با آندوسکوپ محل بالون را در داخل معده مجدداً چک می شود.
7. 2 ساعت بعد بیمار با دستورهای غذایی مرخص می شود.

معمولا بعد از 6 ماه، بالن تخلیه و از معده تان خارج م شود، چون ممکن است بعد از این مدت بالن خراب یا سوراخ شود. به طور میانگین افرادی که این عمل را انجام میدهند، حدود 20 تا 30 درصد وزن اضافیشان را در این مدت از دست خواهند داد؛ هر چند کاهش وزن برای هر بیمار با توجه به شرایط متفاوت است. برای تشخیص مقدار اضافه وزن میتوانید از شاخص توده بدنی (BMI) استفاده کنید که بر اساس وزن و قد هر کس محاسبه می شود. اگر شاخص BMI شما از 25 بیشتر باشد، یعنی اضافه وزن دارید.

 

مزایای استفاده از بالون معده

یکی از مزایای بزرگ بالون معده، جلو گیری از جراحی و خطرات احتمالی آن است. چون فقط 15 دقیقه طول میکشد، تنها به یک داروی آرامبخش ضعیف نیاز دارید و همان روز هم مرخص میشوید. این موارد بیانگر این حقیقت است که بالون معده از بسیاری جهات ارزان‌تر از حراجی خواهد بود. اما بالون معده موقتی است و در واقع یک پشتیبان خوب برای مواقعی است که تصمیم می گیرید وزن کم کنید و فعالتر شوید.

بیمارانی که عمل بالون معده را انجام میدهند، میتوانند 20 تا 30 درصد وزنشان را کم  کنند. هر چند مقدار کاهش وزن برای هر کس با توجه به شرایطش متفاوت است.

 

خطرات و عوارض بالون معده

به طور کلی بالون معده روشی بی خطر و مؤثر در کوتاه مدت در نظر گرفته می شود. اما میتواند عوارض جانبی مرتبط با آندوسکوپی یا مواد آرامبخش را داشته باشد. در حدود یک سوم از افرادی که درون معده خود بالون کار گذاشته اند بلافاصله درد و تهوع، ریفلاکس مری، سوء هاضمه، نفخ شکم و اسهال ناشی از آن را تجربه میکنند. با این حال، این علایم معمولاً فقط برای چند روز ابتدایی پس از قرار دادن بالون احساس میشوند و میتوان آنها را با دارو درمان کرد.

خطرات جدی پس از قرار دادن بالون داخل معده و نیاز به حذف آن محدود است. همچنین در یک حالت بسیار نادر قرار دادن بالون می‌واند به یک عارضه کشنده منجر شود. احتمال ترکیدن یا حرکت آن درون دستگاه گوارش و ایجاد انسداد روده نیز وجود دارد که یک اورژانس جراحی محسوب می شود. نشت یا ترکیدن بالون بسته به نوع مواد درون آن گاهی به رنگ آبی ادرار ظاهر می شود. دیگر خطرات و عوارض بالون معده شامل زخم یا سوراخ معده است که گاهی برای ترمیم نیاز به جراحی پیدا میکند.

 

عوارض بعد از عمل بالون

تا چند روز باعث تهوع و استفراغ و احساس سنگینی در سر دل و گاهی باعث دردهای روده ای در شکم و پشت و گاهی ریفلاکس و نفخ می شود که همگی براحتی قابل کنترل هستند.

1. تخلیه خود به خودی بالون در 1 تا 2 درصد موارد؛
2. زخم فشاری در معده در 1 درصد موارد؛
3. انسداد در سیستم گوارشی پس از تخلیه خود به خودی در صورتی که به موقع از طریق آندوسکوپ خارج نشود در 1 تا 2 درصد موارد؛
4. پارگی معده در 0.05 درصد موارد؛

 

بعد از عمل چه مراقبت هایی باید انجام دهند؟

بعد از قرار گرفتن بالون در معده، حتما مراجعات مرتب به پزشک معالج داشته باشید. لاغر شدن با بالون دارای یکسری نکات ظریفی است که ممکن است بیماران از آن بی اطلاع باشند. اما در ویزیت ها و مراجعات بعدی و راهنمایی های پزشک گوارش همچنین متخصص تغذیه، قطعا نتیجه مطلوب تری خواهند گرفت.

 

وضعیت قرارگرفتن شما در هنگام خواب و استراحت:

1. حتماً به شانه چپ بخوابید و از خوابیدن در حالت طاق باز، به شانه راست یا در حالت دمر پرهیز کنید.
2. سر خود را در هنگام خوابیدن به شانه چپ باید به مقدار کمی بالاتر از سطح بدن نگه دارید تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید.

 

شیوه تغذیه:

1. در طول ماه اول از غذاهای سبک استفاده کنید.
2. آرام غذا میل کنید، هنگام میل کردن غذای جامد، استفاده از لقمه‌های کوچک و جویدن کامل لقمه ضروری است.
3. در طول غذا مایعات ننوشید ولی در طول روز تقریباً 10 لیوان آب مصرف کنید. همیشه یک ساعت بین غذا و نوشیدنی فاصله بگذارید.
از مایعات گازدار پرهیز نمایید.
4. از نوشیدن مشروبات الکلی، قهوه، نوشیدنی های شکلاتی، آبمیوه مصنوعی، نوشابه ها و حتی نوع رژیمی آن بپرهیزید.
5. وعده های غذایی را به سه وعده اصلی تقسیم کنید. بین وعده های غذایی چیزی نخورید.
6. گوشت، ماهی یا مرغ (بدون استخوان) مصرف نمایید.
7. سبزیجات و میوه در تمام وعده ها مصرف شده و بر اساس فصل تا حد امکان از انواع متنوع آن استفاده نمایید.
8. بعد از میل نمودن غذا دراز نکشید.
9. از مصرف غذاهای چرب مثل ماکارونی، پیتزا، سوسیس، کالباس، شیرینی جات بخصوص شیرینی های خامه ای و تر، شکلات، بستنی، گوشت های پر چرب و سس مایونز پرهیز نمایید.
10. از شیرین‌کننده های رژیمی مثل کاندرل جهت شیرین کردن مایعات استفاده کنید.
11. گوشت سفید (سینه مرغ یا ماهی) فیله شده یا آب پز ترجیح داده می شود.
12. از لبنیات کم چرب استفاده شود. از نان های رژیمی سبوس دار استفاده شود.
13. بجای آبمیوه از خود میوه (به صورت متنوع) استفاده شود.
14. روزانه دو عدد قرص مولتی ویتامین (تا آخر دوره) ضروری است.

 

سوالات متداول درباره بالون معده

در ادامه مهم ترین سوالاتی که پیرامون عمل بالون معده در سایت دکتر محمد روشنی پرسیده شده است را پاسخ داده ایم:

آیا بالون معده برای من گزینه مناسبی است؟

بالون معده به کسانی پیشنهاد می شود که میخواهند برای کاهش وزن، قبل از انجام یک جراحی، وزن کم کنند، اما به عنوان یک گزینه برای کنترل اضافه وزن بدون جراحی هم مورد استفاده قرار میگیرد. ممکن است کاهش وزن به کمک بالون معده کمتر و آهسته تر از رو های جراحی باشد اما اگر وزنتان با شرایط مورد نیاز جراحی همخوانی ندارد، بالون معده یک روش مفید است. در صورتی که شاخص BMI برای شما بین 30 تا 35 است، بالون معده میتواند یک گزینه مناسب باشد.

 

آیا من هم می توانم بالون معده انجام دهم؟

اگر قادر نیستید با کمک رژیم غذایی، تغییر عادات و انجام ورزش وزنتان را کم کرده و آن را نگه دارید، یا اگر به خاطر چاقی به بیماری خاصی مبتلا هستید، بالون معده گزینه خوبی است. پزشک جراحتان بهترین راه کاهش وزن را برایتان توضیح میدهد و اگر به بالون معده احتیاج داشته باشید، شما را راهنمایی میکند.

آنها به شاخص وزنتان و شرایط خاصی که ممکن است بر اثر چاقی برایتان به وجود آمده باشد مثل دیابت، فشار خون، درد مفاصل، تنگی نفس در خواب و افسردگی را بررسی می کنند.

 

کاندیدهای بالون معده

بیماران بسیار چاق که دچار عوارض چاقی مثل تنگی نفس حین خواب، دیابت و افزایش فشار خون شده اند.
افراد‍ی که BMI بین 30-35 دارند و جراحی را قبول نمیکنند.
بیمارانی که مناسب انجام عمل جراحی معده و روده نمیباشند.
بیمارانی که فوق العاده چاق اند و باید قبل از عمل، با گذاشتن بالون، خطرات بیهوشی و عمل را در آنها کم کرد. (BMI بالاتر از 50)

 

نحوه برداشتن بالن معده چطور است؟

قبل از برداشتن بالون معده، آن را خالی میکنند. سپس به وسیله یک لوله آندوسکوپی و از طریق دهان آن را خارج میکنند. باید حواس‌ان باشد که وقتی این بالن را بردارید، معده تان به شکل و اندازه  قبل برمی گردد.

به دلیل عدم تأثیر همیشگی بالون معده، داشتن و حفظ یک رژیم غذایی سالم و سبک زندگی خوب بسیار مهم است. چون به محض خارج کردن بالون معده، حجم زیادی از معده تان خالی می شود و میتوانید زیاد غذا بخورید. پس رمز موفقیت در این است که بعد از عمل هم بتوانید رژیم غذایی و ورزشی خود را حفظ کنید.

 

چند کیلو کاهش وزن می دهد؟

معمولاً اگر با رژیم غذایی همراه شود بین 15 تا 20 کیلوگرم وزن کم خواهد شد.

 

تجربه استفاده کنندگان

بالون معده ابداً باعث لاغر شدن نمی شود! بالون فقط باعث می شود حجم معده شما به شدت کم شود و در صورتی که رعایت نکنید، تبدیل به یک جسم در گوشه معده شده و تأثیری نخواهد داشت.