کیسه صفرا چیست؟
کیسه صفرا شما یک عضو گلابی شکل ۴ اینچی است که محل قرارگیری آن در زیر کبدتان و در بخش بالایی و سمت راست شکم است. کیسه صفرا، صفرا را ذخیره میکند که ترکیبی است از مایعات، چربی و کلسترول و صفرا به شکستن چربی موجود در غذا درون روده کمک میکند. کیسه صفرا، صفرا را در روده باریک می ریزد که این سبب میشود ویتامینهای محلول در چربی و مواد مغذی راحتتر به درون خون جذب شوند.
اگر به تازگی احساس میکنید درد های شکمی مبهم دارید یا چهره تان زرد شده است،مطالعه مقاله زیر از سایت دکتر محمد روشنی می تواند برای شما مفید باشد.
علائم کیسه صفرا
انواع بیماری کیسه صفرا علائم مشابهی دارند که شامل موارد زیر است:
درد: رایجترین علائم کیسه صفرا در زنان است. این درد معمولاً در بخش میانه تا بالای سمت راست شکم اتفاق میافتد و میتواند خفیف و متناوب یا کمی شدید و مکرر باشد. همچنین در برخی مواقع درد میتواند شروع به انتشار به سایر قسمتهای بدن کند که شامل پشت و قفسه سینه است.
حالت تهوع یا استفراغ: حالت تهوع و استفراغ شایعترین علائم کیسه صفرا در همه انواع بیماری کیسه صفرا هستند؛ با اینحال تنها بیماری کیسه صفرا مزمن ممکن است که سبب ایجاد مشکلات گوارشی همچون رفلاکس اسید و گاز شود.
تب یا لرز: لرز یا تب غیر قابل توجیه ممکن است نشاندهنده این باشد که شما عفونت دارید. اگر شما عفونت دارید، نیازمند درمان هستید پیش از آنکه وخیمتر شده و خطرناک شود. عفونت ممکن است چنانچه به سایر بخشهای بدن پخش شود، خطر مرگ داشته باشد.
اسهال مزمن: کارکرد بیش از ۴ بار در روز روده برای حداقل سه ماه، ممکن است نشاندهنده بیماری کیسه صفرا مزمن باشد.
یرقان: پوست به رنگ زرد یا یرقان، ممکن است نشاندهنده گرفتگی یا علت سنگ کیسه صفرا در مجرای صفراوی باشد. مجرای صفراوی کانالی است که از کیسه صفرا به روده باریک وارد میشود.
ادرار یا مدفوع غیرمعمول: مدفوع به رنگ روشنتر و ادرار تیره، نشانههای احتمالی از گرفتگی مجرای صفراوی هستند.
زردی:یکی دیگر از علائم بلوک یا سنگ مجرای صفراوی، زردی یا پوست زرد رنگ است.
بیماری کیسه صفرا
هر بیماری که کیسه صفرا را تحت تاثیر قرار دهد، بهعنوان بیماری کیسه صفرا شناخته میشود؛ موارد زیر همهی انواع بیماری کیسه صفرا هستند.
التهاب کیسه صفرا: به التهاب کیسه صفرا، کله سیستیت میگویند که میتواند هم حاد (کوتاهمدت) و هم مزمن (بلندمدت) باشد. التهاب مزمن، ناشی از چندین حمله کله سیستیت است. التهاب ممکن است در نهایت به کیسه صفرا آسیب بزند و سبب شود توانایی عملکرد درست خود را از دست بدهد.
سنگ کیسه صفرا: سنگهای کیسه صفرا کوچک و تهنشینهای سفت شدهای هستند که در کیسه صفرا شکل گرفتهاند. این مواد ته نشین شده میتوانند افزایش پیدا کرده و برای چندین سال تشخیص داده نشود. در حقیقت بسیاری از مردم سنگ کیسه صفرا دارند و از آن آگاه نیستند. آنها در نهایت سبب ایجاد مشکلاتی شامل التهاب، عفونت و درد میشوند. سنگهای کیسه صفرا معمولاً سبب کله سیستیت هستند. اغلب سنگهای کیسه صفرا از کلسترول موجود در صفرا شکل میگیرد. نوع دیگری از سنگ کیسه صفرا یک سنگ رنگی است که از کلسیم بیلیروبین شکل میگیرد. کلسیم بیلیروبین ماده شیمیایی است که زمانی که بدن گلبولهای قرمز خون را میشکند، تولید میشو؛ با اینحال این نوع سنگ نادر است.
سنگ مجرای صفراوی اصلی: زمانی که سنگ کیسه صفرا در مجاری صفراوی اصلی شکل میگیرد، آن را با choledocholithiasis یا سنگ مجرای صفراوی اصلی میشناسند. در این صورت صفرا، از کیسه صفرا برمیگردد و از لولههای کوچک میگذرد؛ بعدتر وارد روده باریک میگردد. در بیشتر شرایط، سنگهای مجرای صفراوی اصلی در حقیقت سنگهای کیسه صفرا هستند که در کیسه صفرا شکل گرفته و سپس به مجرای صفاری اصلی راه پیدا کردهاند؛ به این نوع سنگ، سنگ مجرای صفراوی اصلی ثانویه یا سنگ ثانویه گفته میشود.
گاهی اوقات سنگها در خود مجرای صفراوی اصلی شکل میگیرند؛ این سنگها را سنگهای مجرای صفراوی اصلی اولیه یا سنگهای اولیه میگویند که این نوع نادر سنگ احتمال بیشتری برای ایجاد عفونت نسبت به سنگ ثانویه دارد.
سایر بیماری های کیسه صفرا
بیماری کیسه صفرا بدون سنگ: سنگ کیسه صفرا علت همه انواع بیماری کیسه صفرا نیست؛ بلکه بیماری کیسه صفرا بدون سنگ نیز میتواند اتفاق بیفتد. در این شرایط ممکن است علائم سنگ کیسه صفرا را بدون وجود سنگ تجربه کنید.
عفونت مجرای صفراوی اصلی: چنانچه مجرای صفراوی اصلی دچار گرفتگی باشد، عفونت ممکن است رخ دهد. چنانچه زود به وجود عفونت پی ببرند، درمان موفقیتآمیز خواهد بود و اگر اینطور نشود عفونت ممکن است پخش شده و کشنده شود.
آبسه کیسه صفرا: درصد کمی از افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند، ممکن است در کیسه صفرای خود چرک داشته باشند. تولید چرک را به عنوان آبسه نیز میشناسند که سبب درد شدید شکمی میشود. چنانچه آبسه به موقع تشخیص داده نشده و درمان نگردد، به دلیل پخش عفونت در سایر قسمتهای بدن، ممکن است کشنده شود.
انسداد روده با سنگ کیسه صفرا: یک سنگ کیسه صفرا ممکن است به درون روده رفته و آن را دچار گرفتگی کند؛ این شرایط را به عنوان انسداد روده ناشی از سنگ کیسه صفرا میشناسند که نادر است، اما میتواند کشنده باشد و شیوع آن بیشتر در بین افراد بالای ۶۵ سال است.
کیسه صفرا سوراخشده: چنانچه بیش از حد برای دریافت درمان صبر کنید، سنگهای کیسه صفرا سبب ایجاد کیسه صفرا سوراخشده، میشوند که شرایطی مرگبار است و چنانچه پارگی به موقع پیدا نشود، عفونت شکمی خطرناکی ایجاد میگردد.
پولیپ کیسه صفرا: پولیپها رشد غیرطبیعی بافت هستند؛ این رشد معمولاً خوش خیم یا غیرسرطانی است. پلیپهای کوچک کیسه صفرا ممکن است نیازی به برداشتن نداشته باشند و در بیشتر مواقع ریسکی برای کیسه صفرا شما ندارند؛ با اینحال پلیپهای بزرگتر ممکن است نیاز داشته باشند پیش از آنکه به سرطان یا سایر مشکلات تبدیل شوند، با جراحی برداشته شوند.
سرطان کیسه صفرا: سرطان کیسه صفرا نادر است اما اگر تشخیص داده نشده و درمان نگردد، میتواند به سرعت به خارج از کیسه صفرا پخش شود.